20 de jan. de 2009

O Necronomicón

– O libro! Resistiu ao lume, fixádevos. Apenas un pouco chamuscado polos cantos. Non é a primeira vez que o intentan queimar, sabiades? E esnaquizar e bendicir e esquecer no fondo dun lago. Pero segue aí, porque non está feito de pel nin de plástico nin de ningún material que estea na natureza. É indestrutíbel. Eterno.
O Xardín (páx. 463)

O título orixinal era Al-Azif. "Azif" era o vocábulo utilizado polos árabes para designar o ruído nocturno (producido polos insectos) que, supoñíase, era o murmurio dos demos. Foi escrito por Abdul Al-Hazred, un poeta louco fuxido de Sanaa Al-Iemen na época dos califas Omeias, contra o ano 700. Visitou as ruínas de Babilonia e os subterráneos secretos de Menfis e pasou dez anos na soidade do grande deserto que se estende ao sur de Arabia, o Roba El-Khaliyeh ou Espazo Vital dos antigos, e o Dahna, ou Deserto Escarlata dos árabes modernos. Dise que este deserto está habitado por espíritos malignos e monstros tebrosos. Todos aqueles que aseguran ter penetrado nas súas rexións contan cousas estrañas e sobrenaturais. Durante os derradeiros anos da súa vida, Al-Hazred viviu en Damasco, onde escribiu o Necronomicón (Al-Azif) e por onde circulan terríbeis e contraditorios rumores sobre a súa morte ou desaparición, no 738. O seu biógrafo do século XII, Ibn-Khallikan, conta que foi asasinado por un monstro invisíbel en pleno día e devorado horribelmente en presenza dun grande número de aterrorizadas testemuñas. Cóntanse, ademais, moitas cousas sobre a súa tolemia. Pretendía ter visto a famosa Ilrem, a Cidade dos Piares, e ter atopado, baixo as ruínas dunha inencontrábel cidade do deserto, os anais secretos dunha raza máis antiga ca a humanidade. Non participaba da fe musulmá, adoraba unhas descoñecidas entidades ás que chamaba Yog-Sothoth e Cthulhu.
No ano 950, El-Azif, que circulara en segredo entre os filósofos da época, foi traducido ocultamente ao grego por Theodorus Philetas de Constantinopla, baixo o título de Necronomicón. Durante un século, e debido á súa influencia, tiveron lugar certos feitos horríbeis, polo que o libro foi prohibido e queimado polo patriarca Michael. Desde aquela, non temos máis que vagas referencias do mesmo; pero en 1228, Olaus Wormius achou unha tradución ao latín que foi impresa dúas veces, unha no século XV, en letras negras (con toda seguridade en Alemaña), e outra no século XVII (probabelmente en España). Ningunha das dúas edicións leva ningún tipo de aclaración, de xeito que é só pola súa tipografía que se supón a data e o lugar de impresión. A obra, tanto na súa versión grega coma na latina, foi prohibida polo Papa Gregorio IX en 1232, pouco despois de que a súa tradución ao latín fose un poderoso foco de atención. A edición árabe orixinal perdeuse nos tempos de Wormius, tal e como se dixo no prefacio (hai vagas alusións á existencia dunha copia secreta atopada en San Francisco a comezos de século, a cal desaparecería no grande incendio). Non hai ningún rastro da versión grega, impresa en Italia entre 1500 e 1550, despois do incendio que tivo lugar na biblioteca de certo personaxe de Salem, en 1692. Igualmente, existía unha tradución do doutor Dee, xamais impresa, baseada no manuscrito orixinal. Dos textos latinos que aínda subsisten (ambos do século XV), un está gardado no Museo Británico e o outro áchase na Biblioteca Nacional de París. Unha edición do século XVII atópase na Biblioteca de Wiedener, de Harvard, e outra na biblioteca da Universidade de Miskatonic, en Arkham; e aínda existe unha máis na biblioteca da Universidade de Bos Aires. Probabelmente existían máis copias secretas, e rumoreábase insistentemente que unha copia do século XV fora parar á colección dun célebre millonario norteamericano. Circula outro rumor que asegura que unha copia do texto grego do século XVI é propiedade da familia Pickman, de Salem; pero é case seguro que esta copia desapareceu, ao mesmo tempo que o artista R.U. Pickman, en 1926. A obra está severamente prohibida polas autoridades e por todas as organizacións legais inglesas. A súa lectura pode traer consecuencias nefastas.
H.P.Lovecraft. "Historia do Necronomicón"

Se ben O Necronomicón é o máis coñecido dos libros que seguramente nunca foron escritos e os autores modernos máis inmediatamente identificábeis con este xénero de creación son Stanislav Lem e Jorge Luis Borges, porén, a lista arrinca desde épocas remotas e chega a nós coma unha ramaxe sutil, escura e vizosa, como se amosa en diversos estudos arredor dos libros ficticios, en moitos casos asociados ao mundo máxico e o esoterismo, e das bibliotecas que xamais existiron.
Na actualidade, a paixón pola fabulación editorial segue xerando
títulos, reseñas e ata capas de obras que están por escribir, ensaios eruditos e mesmo métodos de crítica de libros que ninguén lerá, ademais de considerábeis esforzos por catalogar o que, de por si, é incatalogábel.
De feito, nada nos asegura que calquera libro que abramos para ler non sexa un libro imaxinario.