18 de mar. de 2009

O segredo das Salinas do Ulló (V)

Comezaron por lle dicir que os sacos de ouro e prata proviñan das colonias de América. Eran unha parte do tesouro desembarcado en Rande no ano 1702, días antes do ataque da escuadra anglo-holandesa. Aquel cargamento de riquezas era tan enorme que se requisaran ata dous milleiros de carros entre Santiago, Pontevedra e Vigo para o seu envío á capital de España. O transporte realizouse pola estrada Vigo-Santiago, rodeado dunha enorme vixilancia. Pero o inmediato ataque dos inimigos fixo que se cometesen erros e que abrollase algún arrouto de cobiza entre os que conducían a prezada carga. Un destes intentos de roubo deuse ao seu paso polo lugar de Vilaboa. Dous carros foron desviados da ruta e conducidos a través de camiños interiores. Supuxeron os seus condutores que, entre tanta cantidade de vehículos e o fragor da batalla, non se ían botar en falta. Non foi así, e axiña saíron soldados na busca das taleigas que non chegaran ao destino. O certo é que os carros e o ouro nunca foron atopados, nin tampouco os carreteiros, que conseguiron escapulirse por completo.
Pasou o tempo, a guerra rematou e en España quedou asentada definitivamente a dinastía dos Borbóns. Entre os cambios que se derivaron dos novos aires traídos pola monarquía francesa, apareceron os receos contra a Compañía de Xesús, e esta ameaza foi a máis conforme medraba a influencia de certos círculos eruditos que se facían chamar a si mesmos "ilustrados". A Compañía de Xesús, absolutamente fiel ao mandato papal, como se demostrara na loita sen cuartel contra a Reforma, necesitaba facer valer o seu legado histórico como baluarte da cristiandade perante calquera herexía. Daquela, ía precisar dun sustento económico para se enfrontar á campaña de difamación e intrigas que se preparaba contra ela. Por outro lado, dábase a circunstancia de que o ancián Papa Benedicto XIII se achaba enfermo, e contábase con que o seu mandato non duraría moito. Os xesuítas desexaban influír no nomeamento do novo Vigairo, e tamén para iso lles sería útil un "milagre" que inflase as súas castigadas arcas.
A orde de recadar fondos chegou á delegación do Colexio en Compostela, e os seus responsábeis asociárona axiña á lenda nunca comprobada da desaparición dos dous carros cargados de ouro e prata procedentes do desembarco de Rande. A partir de aí, as sempre eficaces redes de información da Compañía abriron unha pescuda na que conseguiron localizar un dos encargados do seu transporte. Tratábase dun home que sobrevivía en Portugal como tratante de gando baixo o nome falso de Paulo de Freitas. Nun primeiro momento, cruzara a fronteira á espera de que a xustiza se esquecese del para logo volver ao rescate da fortuna. Pero as ameazas non remitían e o home, temoroso do castigo que lle agardaba se o pillaban, decidira continuar a súa vida lonxe do país e definitivamente esquecido da existencia do tesouro, como supuña que igual lles pasaría aos demais que participaran no roubo. Os xesuítas utilizaron toda clase de mañas, incluídas ameazas sobre a súa muller e os seus fillos, e arrincáronlle a confesión de que as taleigas foran arroxadas ao fondo da ría de Vigo no lugar das Salinas de Vilaboa.
O resto da historia xa era coñecida por Eliseo. A casualidade histórica fixera que os xesuítas fosen usuarios dos terreos que acubillaban o enorme tesouro que lles era tan necesario e que, porén, non lles pertencía por ser propiedade da Casa Real. Daquela, o que cumpría era un traballo secreto de busca e extracción e, posteriormente, o seu transporte en dirección a Valladolid e de alí a Roma sen que ninguén se apercibise do que ocorría.
Tras a detallada confesión que deixaba á vista o delito capital da comunidade relixiosa, a Eliseo non lle quedou a menor dúbida de que os frades non mentían cando lle anunciaban que non o podían deixar con vida. Sería inútil que lles xurase o seu silencio eterno perante o sagrado cáliz, pois estaban en xogo intereses que rebordaban todo trazo de humanidade e de piedade. Íano matar, e logo seguramente farían desaparecer o seu corpo nos escuros fondos da enseada; a mesma auga que custodiara durante case trinta anos o incríbel tesouro sería a que gardaría o segredo do seu asasinato.
Desde ese momento, ao mozo non lle quedaba máis opción que a de intentar fuxir.